یک فعال اجتماعی سازمان‌های مردم نهاد بلوچستان می‌گوید: ایجاد سمن های مردم نهاد بهترین و هموار ترین مسیر توسعه جوامع کشور به ویژه در بلوچستان است.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی میار جل ، از جوانان و نیک اندیشان خوشنام بلوچستان است، او را به نیکی و خوش قلبی در همه ی بلوچستان می شناسند و سالهاست که به واسطه فعالیت های نیک و خیریه اش در بلوچستان و کشور شناخته شده است ،موجب رشد بسیاری از فرزندان بلوچ این سرزمین بوده است و در ساخت و ساز مدرسه و مسکن برای محرومین به همراه تیم قوی اش در مجمع یاوران فرهنگ  ، سالهاست خدمات ارزشمندی را در بلوچستان انجام داده است . دانش دادالله زهی را کمتر کسی هست در بلوچستان نشناسد و هرجا که سخن از خیریه و نیک اندیشی باشد رد پای او را می توان دید . به بهانه دیدار با او گفتگویی را برای  میار جل پایگاه فعالین فرهنگی و هنری و اجتماعی بلوچستان انجام دادیم  و معتقدم که  خواندن حرف های آقاید دانش دادالله زهی خالی از لطف نیست.

 سلام ، وقت به خیر، با بیان یک بیوگرافی کامل خودتون را برای ما معرفی بفرمایید .

عرض سلام و وقت بخیر خدمت تمامی بازدیدکنندگان سایت "میارجل mayrajal" و تشکر از لطف گردانندگان این سایت که برای مصاحبه و گفتگو بنده را انتخاب نموده اند.بنده دانش داداله زهی، متولد سال ۱۳۶۸ در روستای توردان شهرستان بمپور، و ساکن شهرستان ایرانشهر استان سیستان و بلوچستان‌ و دبیر زبان انگلیسی دبیرستان نمونه دولتی دارالفنون بمپور هستم.

پس از اتمام دوره ی پیش دانشگاهی، در کنکور سال ۸۶ با رتبه ی دو هزار پذیرفته و وارد دانشگاه تربیت معلم شهید پاک نژاد یزد شدم و تحصیل را در رشته ی آموزش زبان انگلیسی ادامه دادم.

از لحاظ تحصیلی پس از وقفه ای چهار ساله بهمن ماه ۹۴ وارد دانشگاه سیستان و بلوچستان شده و تحصیل را در رشته زبان شناسی،گرایش زبان های باستان ایرانی ادامه داده و با معدل ۱۸ و ۷۵ صدم و دریافت مدرک کارشناسی ارشد از این دانشگاه فارغ التحصیل شدم.

از سال ۹۳ و به اتفاق جمعی از دوستان دغدغه مند و عمدتا فرهنگی ،فعالیت های آموزشی،خیریه و عام المنفعه را در قالب یک سازمان مردم نهاد شروع کردیم که عمده ی فعالیت ها در قسمت ایرانشهر بودند که دفتر مرکزی مجمع در آنجا مستقر است اما با گذشت زمان فعالیت ها در تمام استان بالاخص قسمت های مرکزی و جنوبی استان انجام گرفتند و تا به امروز ساخت بیش از هفتاد مدرسه،ساخت و تجهیز چندین‌ کتابخانه،آموزشگاه و پژوهش سرا،برگزاری چندین دوره کارگاه ها و پایگاه های رایگان انتخاب رشته با حضور برجسته ترین مشاورین و اساتید استانی و کشوری،چندین دوره طرح توانمند سازی برای دبیران،انجام هر ساله ی تهیه و توزیع بسته های لوازم التحریری و غذایی برای دانش آموزان بی بضاعت و خانواده هایشان،ساخت اتاق و تجهیز منازل دانش آموزان بی بضاعت،برگزاری همایش های مرتب کنکوری،نوشتن طرح های توجیهی و تحلیلی برای کمبودهای آموزشی مناطق مرکزی و جنوبی استان،برگزاری هر ساله ی کلاس های تقویتی و تست رایگان،جذب و آوردن خیرین و مجموعه های مختلف خیریه و اندیشمندان و فعالان آموزشی و خیریه به استان و امضای تفاهم نامه های رسمی همکاری با آنان و جلب اعتمادشان و... قسمتی از فعالیت های انجام شده توسط مجمع یاوران فرهنگ و اندیشه مکران بوده اند که بنده به عنوان عضو هیات موسس و هیات مدیره این مجموعه هفت سال است در کنار سایر همکاران و اساتیدم مشغول انجام امور عام المنفعه در حد توان هستیم، البته به علت رویکرد خیریه مجموعه و اعتمادسازی های انجام شده گاها امور خیریه ای دیگری هم انجام میگیرند من جمله آب رسانی به روستاها،کمک به سیل زدگان وغیره که اگر بخواهیم رقمی تقریبی برای تمامی فعالیت های مذکور و ارزش مالی آن ها ذکر کنیم شاید بتوان گفت که در طول این هفت سال حدود ده میلیارد تومان بشوند.

از سال ۹۵ تا به هنگام وفات دکتر محمدنعیم امینی فرد نماینده ی مجلس در حوزه انتخابیه ایرانشهر و رییس مجمع نمایندگان استان به اتفاق جمعی از اساتید و دوستان مسوولیت مشاوره های آموزشی این بزرگوار را بر عهده داشتیم و بنده هم مسوولیت دبیری این کارگروه زا عهده دار بودم که الحمدلله در طول این سال موفق شدیم با نوشتن طرح های توجیهی و تحلیلی مختلف و مطالبه گری از مسوولین مختلف استانی و کشوری امتیازهای آموزشی خیلی خوبی برای مناطق مرکزی و جنوبی استان بگیریم بالاخص در مبحث اصلاح  و افزایش سهمیه های رشته های خاص کنکوری(پزشکی،پیراپزشکی و فرهنگیان) و فضاهای آموزشی.

در این چند سال امور کیفی مختلفی هم به کمک دفتر نماینده و ngo یاوران فرهنگ و اندیشه مکران با استفاده از ظرفیت های درون استانی و دوستان پایتخت انجام گرفتند من جمله برگزاری هماهنگ چندین دوره امتحانات و کنکورهای آزمایشی بین مدارسی خوب و خاص از منطقه با مدارسی خوب از پایتخت و دیگر کلان شهرها،برگزاری سه دوره همایش های کنکوری برای منتخبی از دانش آموزان خوب حداقل ۹ منطقه ی آ و پ مرکز و جنوب استان،برگزاری هرساله ی کارگاه های هماهنگی انتخاب رشته با حضور اساتید و دانشجویان برتری  از دانشگاه های امیرکبیر و تهران و....

به عنوان یک چهره و شخصیت آگاه به جامعه بلوچستان  دوست دارید بلوچستان ۲۰ سال اینده در حوزه های فرهنگی،اجتماعی و اقتصادی  چگونه باشد؟

قطعا دیدن توسعه ی همه جانبه و متوازن بلوچستان و رشد و اعتلای آموزشی،فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی این منطقه جزو آرزوهای بنده است.جایی که دیگر مردمش از مشکلات ابتدایی مانند نبود راه و زیرساخت ها، جاده های یک طرفه و مرگبار،درس خواندن در زیر سایه ی درختان،نداشتن آب شرب و بهداشتی و ... رنج نبرند و در جداول مختلف آموزشی،کنکوری و توسعه ای در انتهای جداول کشوری نباشند و از طرفی در میزان جمعیت زیر خط فقر و بیکاری ها و غیره صدرجدول ها نباشند.

جایی که فرهنگ و زبان اصیل ایرانی و آریایی اش به خوبی به همگان شناسانده شده باشد و زبان بلوچی که به اذعان بزرگ ترین زبان شناسان دست نخورده ترین زبان ایرانی باستان است در تمامی مدارس و دانشگاه هایش تدریس شود و لباس و فرهنگ بلوچی به عنوان یک نماد اصیل و زیبا به همگان معرفی شده باشد.

جایی که نخبگانش در فضایی مسالمت آمیز با هم به پیشرفت ها کمک کرده باشند و از استعدادها و ظرفیت های بی بدیل این منطقه در سطوح مختلف استانی و ملی استفاده شده باشد.

از لحاظ اقتصادی هم رویای بنده دیدن منطقه ای است که دیگر جوانانش برای کارگری به استان های مختلف نروند و خود استان دارای کارگاه ها و کارخانه های فعال باشد،و یا به اموری مختلف و خطرناک به مانند سوخت کشی روی نیاورند‌ و دیدن جاییست که دیگر حاشیه نشینی ها و فقر عجیب را در آن شاهد نباشیم و همگی حداقل درآمدی داشته باشند برای گذران زندگی.

دیدن کودکانی که همگی شناسنامه داشته باشند و همگی مشغول به تحصیل، و دیگر بیننده و شنونده ی  آمار وحشتناک فاقدین شناسنامه،بازماندگان و تارکان از تحصیل در بلوچستان نباشیم.

 

پیشنهاد شما برای رسیدن به  این مهم چگونه است و چطور  می توان به این چشم اندازها رسید؟

تعامل مردم  و دولت مردان و همت چند برابری را راه حل کار میدانم، و بالاخص رشد روزافزون سازمان های مردم نهاد که هم در امور عام المنفعه فعال باشند و هم در امر مطالبه گری های صحیح، علمی و مبتنی بر تحلیل داده ها.

اگر حرفی خلاصه داشته باشیم معتقدم مردم و مسوولین ما باید هم مطالبه گری هایی صحیح و علمی و مرتب داشته باشند و هم در اعتمادسازی ها و جذب سرمایه گذران و خیرین موفق عمل کنند تا این شکاف و فاصله ی عمیق ایجاد شده بین بلوچستان با دیگر مناطق کشور رفع شود و مشکلات بی شمارش حل گردند.

شناخت دقیق تر،معرفی های خوب و  استفاده ی مناسب از پتانسیل ها وظرفیت های فراوان طبیعی و انسانی این خطه هم میتواند راه حلی دیگر باشد که در این امر بستر فضاهای مجازی،تلویزیونی و... خیلی میتوانند مفید باشند،بالاخص در زمینه هایی به مانند گردشگری،کشاورزی،جمعیت غالب جوانان،ورزشکاران و غیره.

معتقدم یکی دیگر از مشکلات مهم موجود کشمکش ها و نزاع های بی فایده و انرژی بر خیلی از فعالین و نخبگان این خطه است که هیچ وقت نتوانسته اند زنجیره ای مناسب با هم ایجاد کنند و حتی به جایگاه های خودشان راضی باشند.

به جد معتقدم که یکی از راه های برون رفت از این مشکلات این است که این نگاه مفید بودن را به جامعه تزریق کنیم و به افراد اجتماع بالاخص نسل جوان یاد دهیم‌ که دنبال این باشند که انسان هایی مفید برای اجتماع باشند و این موضوع برایشان اولویت باشد و مفید بودن هایشان را منوط ندانند به مهم بودن هایشان و فکر نکنند که تنها راه خدمت به اجتماع داشتن پست و منصب های اداری کلان است.

البته توضیح دهم که این امر تعارضی با پیشرفت های علمی و پستی و اداری دوستان ندارد،اما معتقدم انرژی ها صرفا نباید صرف این موارد شوند،چرا گه گاها خیلی ناراحت کننده وقتی می بینیم چندین جوان با پتانسیل های خیلی بالا سال هاست وقت خودشان را تلف نموده اند در همین جنگ و جدل های با یکدیگر برای رسیدن به منصب های بالاتر و هیچ گاه نه از جایگاه های فعلی خود لذت برده اند و نه حتی وقتی که به منصب های مورد نظر رسیده اند انرژی و طرح و ایده ای برایشان مانده تا مفید بودن را تجربه کنند،مهم شده اند اما مفید خیر.

لذا خواهشمندم دوستان اگر معلم یا کارمندی ساده هستند،اگر شغل آزاد دارند و یا در هر قسمتی که هستند مفید بودن برای اجتماع برایشان اولویت باشد و تمام فکر و ذکرشان این نباشد که  اول مهم بشوند و بعد از مهم شدن ها مفید بودن را انجام دهند‌.

ایجاد فرهنگ درست و کامل گفتمان و گفتگو و حتی انتقادهای صحیح  هم میتواند به رشد و اعتلای یک جامعه خیلی کمگ کند بالاخص اگر هدف اصلاح گری باشد.

یکی دیگر از مشکلات فعلی جامعه بلوچستان را هم گسست بین نسل های آن میدانم که امیدوارم با برخی راه ها که خیلی از مجموعه ها انتخاب نموده اند حل شده و روز به روز بهتر شود.

نسل قدیم و فعلی و آتی ما باید بتوانند کنار هم اموری مشترک را تعریف و اجرا کنند و حرف های هم را بهتر بفهمند و یکی از وظایف نسل ما بیدار نگه داشتن و حتی قوی تر نمودن حس مسوولیت پذیری در جامعه بالاخص در بین نسل جوان و نوجوان میباشد تا با حضور در کف میدان فعالیت های اجتماعی یاد بگیرند که باید قسمتی از وقت،انرژی و حتی مالشان را صرف پیشرفت اجتماع کنند و اگر در آینده پزشکان،معلمان،مدیران و سکان داران امور مختلف این خطه شدند تمامی درد و رنج ها را دیده و لمس کرده باشند و مسوولین وافرادی مسوولیت پذیر باشند که تلاشی دوچندان داشته باشند هم برای رشد و  اعتلاهای فعلی تلاش و هم برای جبران عقب ماندگی های فراوان و تاریخی . در تکمیل مبحث قبل عرض کنم که یکی از راه های اصلی و پیشنهادات مشخصم برای پیشرفت های روزافزون را ایجاد و پویا نمودن سازمان های مردم نهاد(ngo ها)‌ میدانم با رویکرد و فعالیت هایی در زمینه های مختلف،چرا که مکان پپپهایی هستند که شرایط حضور مردم بالاخص نسل جوان را در کف اجتماع فراهم میکنند و به همگی کمک میکنند تا تمرین با هم بودن کنند،تمرین کمک به هم نوعان،تمرین مطالبه گری های صحیح و علمی و مبتنی بر داده و اطلاعاتی که با پژوهش های میدانی به دست آورده اند، و در این مکان هاست که مسوولیت پذیری اجتماعی افراد به اوج میرسد و افراد پخته و باتجربه میشوند و حس مفید بودن را تجربه میکنند و دیگر حاضر نیستند به هر قیمتی صرفا به دنبال ارتقاهای شخصی باشندو اینجاست که پیوند نسل ها رقم میخورند و افراد تجارب مختلف را در کنار افرادی از نسول مختلف یاد میگیرند‌.

اگر نگاهی به کشورهای پیشرفته ی دنیا بیندازیم و یا کشورهایی که به سرعت در حال توسعه یافتگی هستند متوجه تعداد بالای ngo های آنان خواهیم شد تا حدی که در برخی از این کشورها تعدادشان به بیش از دو میلیون هم میرسد!!! یعنی به ازای هر صد الی دویست نفر از جمعیتشان یک ngo!!!

نقش خواص و چهره‌ای  فرهنگی و اقتصادی بلوچستان برای رسیدن به این پیشرفت ها را چگونه ارزیابی می کنید؟

قطعا نقشی پررنگ‌خواهند داشت بالاخص با عملکرد خودشان و الگوی مناسب بودن برای نسل های بعدی چرا که بنا به صحبت های پیامبر اکرم(ص) بهترین تربیت ها تربیت های عملی هستند.

معتقدم که نسل جوان از رفتار ما می آموزند و نه صرفا گفتارهای ما، چرا که گفتارهای ما از پشت تریبون های حضوری و مجازی هر چقدر قشنگ و جذاب و زیبا باشند تا وقتی که با عملگرایی توام نباشند فایده و تاثیر گذاری چندانی نخواهند داشت‌.

خواص و چهره های برتر علمی،دینی اجتماعی و مسوولین ما باید بروی تمامی مواردی که در بندهای قبل عرض کردیم پیشقدم و الگو باشند تا هم رشد و اعتلای خوبی را شاهد باشیم و هم نسول بعدی با الگوبرداری مثبت از آنان سرعت این رشدها را چندین برابر کنند پس باید حواسمان باشد که رفتار ما فقط در عصر حاضر تاثیر ندارد و قطعا تاثیرهای مثبت و منفی فراوانش را در آینده خواهد گذاشت چرا که ما خواسته یا ناخواسته الگوهایی مثبت یا منفی خواهیم بود برای نسل های بعدی.

نقش  و وظیفه مردم بلوچستان را برای رسیدن به این مهم و موفقیت چطور می بینید ؟

نقش مردم قطعا خیلی مهم و حیاتی خواهد بود چرا که معتقدم مردم باید دو خصلت توامان داشته باشند،یعنی هم مطالبه گرانی خوب باشند و هم صرفا منتظر تغییرات از مرکز به پایین نمانند.

جامعه ای موفق خواهد بود که هر دو خصلت را با هم داشته باشد و اگر جامعه ای هر یکی از این خصلت ها را به تنهایی داشت و یا فقط یکی از آن ها را قطعا راه به جایی نخواهد برد، یعنی نه مطالبه گری صرف پاسخگوی نیازهای ما خواهد بود و نه تلاش خالی بدون مطالبه گری های علمی و صحیح و دائمی.

نظر بنده این است که ما باید در هر دو میدان قوی عمل کنیم،یعنی هم با زبانی کاملا محترمانه و البته علمی و جسورانه مطالبه گر خواسته ها از مرکز و پایتخت و مسوولین استانی و کشوری باشیم و هم همزمان با این مطالبه گری ها بیشترین تلاش ها را برای جبران عقب ماندگی ها به خرج دهیم با به کار بردن تمام روش ها و مسایلی که تا بدین جا ذکرشان رفت.

 به عنوان یکی از چهره های شناخته شده در جامعه بلوچستان نقش نخبگان را در رشد و بیداری جامعه بلوچ چطور ارزیابی می کنید؟

در ابتدا باید خدمت شما عرض کنم که معتقدم کلماتی مانند نخبه،باسواد و... باید در جامعه ی ما بازتعریف شوند،چرا که این نمونه کلمات در تعاریف جهانی هم بازتعریف شده اند.

به عنوان مثال اصلی ترین مولفه برای اینکه در عصر جدید فردی نخبه و باسواد تلقی شود این است که توانایی تغییر و تاثیرگذاری اجتماعی داشته باشد،پس اگر کسی بالاترین مدارک علمی را دارا باشد و یا به بالاترین منصب و پست های سیاسی دست یابد اما نمودی اجتماعی نداشته باشد و نتواند موجب تغییر و تاثیر مثبتی در جامعه ی خودش شود عملا به عنوان فردی باسواد و نخبه تلقی نخواهد شد‌.

حال با این مقدمه میرویم سراغ جواب به اصل سوال ، و باید در اینجا بگویم که از نظر بنده هم ما باسوادان و نخبگان واقعی کمی در اجتماع داریم و هم میزان تاثیرگذاریشان مطلوب و مثبت نبوده است‌ و اگر میخواهند این روند را تغییر دهند و به رشد و بیداری جامعه ی بلوچ کمک کنند راه حلش در همین تاثیرگذاری اجتماعی است و همان مساله ای که قبلا به آن اشاره کردم،یعنی مفید بودن برای جامعه با الگوی مناسبی برای نسل جوان‌ شدن.

آستین ها را بالا بزنند، با احترام صرفا شورای شهر،بخشدار و فرماندار و نماینده ی مجلس و رییس اداره ها شدن را فراموش کنند و در کف اجتماع به مردم بلوچ خدمت کنند و با زبان عمل و نه صرفا زبان گفتار مسوولیت پذیری و نوع دوستی و مطالبه گری صحیح و.... را به جوانان و نسل های آتی آموزش دهند‌‌‌‌.  معتقدم هر گاه نخبگان واقعی ما این چنین آگاهانه عمل نمودند رشد و بیداری ها خود بخود درجامعه اتفاق خواهند افتاد.

 به عنوان یک فعال فضای مجازی ، بفرمایید که فضای مجازی و رسانه به نظر شما توانسته در  رشد و توسعه بلوچستان مفید باشه؟

پاسخم به این سوال مثبت است و معتقدم فضای مجازی نقشی پررنگ را در شناساندن ظرفیت ها پتانسیل های طبیعی و مردمی بلوچستان و هم چنین نیازها و محرومیت هایش داشته است و این موارد به خودی خود عواملی مهم هستند که کمک میکنند به رشد و توسعه ی یک منطقه،گرچه معتقدم این فضا مفیدتر از این ها هم میتوانسته و میتواند باشد مادامی که استفاده ی مفید و هدف مند شود و صرفا محلی نباشد برای پخش شب نامه ها و درگیری ها و جدل های تکراری و بدون پایان برخی افراد.

در عصر ارتباطات قدرت رسانه قدرتی بی بدیل است که باید مفید و بهینه استفاده شود، و استفاده کنندگان از آن سواد رسانه ای لازم و کافی داشته باشند تا از آن در جهت مثبت استفاده کنند.

خیلی از ظرفیت ها و پتانسیل های انسانی و طبیعی را میتوان از طریق همین فضا شناساند،خیلی از محرومیت ها و مظلومیت ها را میتوان با حفظ کرامت ها از همین طریق پیگیری و مطالبه کرد و به همگی(اعم از مسوولین و خیرین و...) نشان داد‌،خیلی از میزگردها و گفتمان ها و حلقه ها را میتوان تشکیل داد و خیلی از نسل ها را میتوان از همین طریق ارتباط داد اگر درست استفاده شود‌.

هم چنین میتوان مطالبه گر رشدهایی متوازن از همین طریق بود تا جاهایی همیشه در دید و جاهایی همیشه پنهان از دیدها و محروم تر از محروم باقی نمانند‌.

نظر شما درباره سایت خبری و فرهنگی هنری  میار جل چیست؟

سایت میارجل را سایتی خوب می بینم که دارای نکات ویژه و مثبتی است اما چند نکته به ذهنم می‌رسد که من باب پیشهاد خدمت شما عرض میکنم:

تعریف و توضیحی از این اصطلاح در سایت که هنگام ورود و کنجکاوی بازدیدکنندگان با این فرهنگ زیبای بلوچی بیشتر آشنا شوند.

اضافه و پررنگ تر کردن اخبار قسمت‌های آموزشی

درج مطالبه گری های بیشتر و گزارش فاصله های مختلف منطقه با میانگین های کشوری و بین المللی در بخش های مختلف با توجه به اینکه معرفی سایت "صدای فعالان فرهنگی،اجتماعی و..." است.

معرفی بیشتر دقیق تر و علمی تر زبان ،لباس و فرهنگ بلوچی به عنوان یکی از اقوامی که خیلی از اصیل ترین و قدیمی ترین مسایل زبانی و فرهنگی قوم آریایی را به حالتی تقریبا دست نخورده حفظ کرده است.

در پایان تشکر میکنم از همه ی زحمات شما خوبان ،به امید رشد و توسعه ی بیش از پیش و متوازن بلوچستان عزیز و ایران سرافراز.

  محمد یاسین جلالزهی