میارجل ءِ بُنجاھی ھالرسانی ءِ ھال : واجہ ابدل کیوم ھاتمی نژاد کم اُمبر ءُ کم سِنّ ءُ سالی ءِ دَم ءُ دَرگت ءَ بلوچی زبان ءِ وش گمانیں لچہ کارے ءُ اَبید چہ لچہ گوشی ءَ ماں لبزانک ءِ پِڑ ءَ رجانک ھم کنگ اِنت ءُ جھد ئِے ھمیش اِنت کہ ماتی زبان ءِ وانینگ ءَ ماں رسانکدر ءِ توک ءَ ھم دیم ءَ بہ بارت ۔
میارجل ءِ گپ ءُ رپاں گوں ابدل کیوم ھاتمی نژاد ءَ وان اِیں ۔
سلام ءُ دْروت تئی وھد وش بہ بات،واجہ ابدل کیوم ھاتمی نژاد ما تئی منتاں گرین ءُ مِنّہ واری پِیش کن اِیں کہ تو وتی گرانبھائیں وھد مارا داتگ ، وتی پَجار ءَ بہ کَن اِت ءُ وتی اِزم ءُ کِرد ءِ بارو ءَ مارا سَرپدی بہ دے اِت؟
سلام ءُ دْروت من کیوم ھاتمی نژاداں منی پنام ملا ملار اِنت سال 1373ءَ پیداگ بوتگاں،من سرباز ءِ مزنیں آبند ءُ آبریچ ءِ مردم آن ءُ پارود ءِ دمگ ءَ نندوک آں ،من بلوچی لچہ کاری ءُ اَدب ءِ پڑ ءَ جُھد ءُ کوشست کُتگ بلوچی ءُ پارسی لچہ ھم نبشتگ ،دوبَند ، چار بند ءُ آزات لچہ ھم گوشتگ : ،رجانک کاری ءِ پڑ ءَ ھم بے ھِچّ نہ بوتگاں پارسی نبشتانک ماں بلوچی ءَ رجانک کُتگ اَنت۔بلوچی زبان ءِ سیاھگ ءِ راست نبیسگ ھم من جھد کُتگ کہ سیاھگ ءِ راست نبیسگ ءَ دگران یات بہ دیان ءُ اَنگت ھم جُھد ءُ کوشست کنگ ءَ آں !
پہ وانوکاں چہ وتی ادبی ازم ءِ سرگوست ءُ کارکِرد ءَ بہ گوش اِت ءُ مارا سرپد بہ کن اِت کہ لچہ ءُ ادب ءِ کارست پہ نوکیں دور ءَ چے اِنت؟
من ءَ پنج سال اِنت کہ بلوچی ادب ءِ تہ ءَ کار کنگ ءَ یاں ءُ سے سال بیت کہ لچہ گْوشی بِندات کُتگ ۔ منی گیشتریں لچہ گم ءُ گُرست ءِ بارو ءَ اَنت بلے لھتیں چہ آیاں ماں تژن ءُ گوشکند ءِ توک ءَ گْوشگ بوتگ اَنت ۔پیسر ءَ من وتی شیر گوانگو ءِ تہ ءَ اِیر کُتگ اَنت بلے منی گوانگو ھراب بوت ءُ منی بازیں شَیرے چہ منی دست ءَ لَگشت ءُ گار بوت اَنت ، بلے انوں رند چہ نبیسگ ءَ من آیاناں تلگرام ءِ تہ ءَ اِیر کنگاں منی بازیں لَچہ ماں مراگشاں وانگ بوتگ اَنت ءُ چہ منی شیراں یکے پَزل امر ءَ کہ رودرتکی بلوچستان ءِ نندوک اِنت وانتگ ئِے ءُ چیزِے لچہ بلوچی کتابانی تہ ءَ چاپ بوتگ!
پہ منی ھیال ءَ، شئر ءُ لچہ بے زبانانی زبان انت ءُ چیزے کہ گوشگ ءُ دردے کہ تالان کنگ مہ بیت گڑا آئی ءَ شیر ءِ توک ءَ درشان کُت کن ئِے ئے ، من گوں لچہ ءِ گُشگ ءَ وتی درد ءُ رنجاں پہ لچہ ءِ دروشم ءَ وتی دپتر ءِ توک ءَ نبیسان ءُ تاھیر گراں.
یک شائری یے جاہ ءَ ایشی ءَ بہ گوش اِت کہ وتی شھر ءِ لبزانکی ءُ دود ءُ ربیدگی پڑ ءُ چاگِرد ءَ چُتور گندگ اِت؟
چاگردے کہ ما آئی ءِ توک ءَ زند گوازینگ ایں گْوشت کن اِیں کہ بلوچستان ءِ توک ءَ بلوچی زبان ءِ لچہ کار ، زانتکار ءُ استاد باز انت؛ بلے بازینے چہ اے جواناں چہ بلوچی زبان ءِ وانگ ءُ نبیسگ ءَ پد منتگ ءُ زِبھر انت ءُ اے واست ءَ کہ پہ آھان ھچ وانگجاھے نیست انت داں وتی ماتی زبان ءَ یات ءُ ھِیل بہ گر انت بلوچستان ءِ لبزانک ءُ دود ءُ ربیدگ باز ستائینگی انت ؛ بلے دریگتیں کہ بلوچی زبان ءِ وانگ ءُ نبیسگ ءِ واست ءَ یک بنگیجی جاھے بہ بوتیں .
شما وتی کار ءَ چُتور گند اِت؟
من لچہ ءِ گِیشتریں پِڑ ءُ پھناتاں وتی بور تاتکگ بلے وتی کار ءُ نگیگیانی سوب ءَ اِے روچاں دو بند ءُ چار بند گْوشگ ءُ رجانک کنگ ءَ یاں ۔
ھمے وڑ ءَ گوْشت کناں کہ مولانا ابداللہ روانبد ، راشد دیدار ، ملا پازل رند ، ملا ابابگر کلمتی ، برکت برجان ءُ سادی ءُ دگہ بازیں لچہ کار ءُ زانتکارانی گپ ءُ گالاں کہ من ءَ پہ آیاں ھاسیں واھگ ءُ دوستداری یے ھست کہ من ءَ ماں اِے پڑ ءَ سان اِش داتگ
*چاگرد ءِ ٹوھِینگ ءُ پاد کنگ ءَ لچہ ءُ لچہ گوشانی کِرد چے اِنت ءُ چتو ماں چاگرد ءَ اِے کار ءَ گیشتر بہ کن اِیں؟*
ھما وڑ ءَ کہ گوشت لچہ بے زبانانی زبان اِنت ءُ چاگرد ءِ واست ءَ باز سیت مند بوت کنت ، ھمے وڑ ءَ پنت ءُ سوجاں ماں لچہ ءِ توک ءَ گوشت کن ئے ءُ یک وانینوکے ماں لچہ ءِ زبان ءَ شرگداری کت کنت
ھمے زبان ءَ لِیکہ دات ءُ گوشت کنت ءُ اِے جھد ءِ دیم ءَ برگ ءَ لچہ ءُ لچہ کار ءِ پُشت ءَ مدت کنوکے ءِ بِستار ءَ پیلو بہ کن اِین ءُ چہ آئی ءِ کاراں مِنّہ واری پِیش بہ کن اِیں
*لچہ ءُ لبزانک ءِ جاگاہ ءَ ماں بلوچستان ءَ چِتو گِند اِت؟*
من ایران ءِ گیشتریں ھَند ءُ دمگ گول اِتگ ءُ شُتگاں کہ ھمے سات ءُ سپراں بازیں کتہ کاری یے منی دست ءَ آتکگ بلے چیزے کہ بلوچستان ءَ دیستگ ھِچ جاہ ءَ منی چم نہ کپتگ اَنت بزانکہ ماں بلوچستان ءَ ھما کہ لچہ ءُ لبزانک ءِ رَند ءُ پد ءِ مردم اَنت سک باز انت کہ دگہ جاگہ ءَ من نہ دیستگ ءُ ھمے چیز ستا کرز اِیت ۔
بزانکہ بلوچستان ایران ءِ پد منتگیں ملک ءُ جاہ ھساب کنگ بیت بلے منی لیکہ ءَ گیشترں زانتکار ءُ کواس ءُ شھزانت ءُ لچہ کار ماں بلوچستان ءَ دست کپ اَنت ۔
شمئے ھیال ءَ بلوچ راج ءِ دود ءُ ربیدگ ءَ چہ مئے کجام لچہ کار ءِ نیمگ ءَ گیشتر سیت ءُ پایدگ رس اِتگ؟
سان دیوک تریں لچہ کار واجہ مولانا روانبد انت کہ آئی ءِ پنام سَئدی ءِ بلوچستان بوتگ، رند ءَ استاد الی بکش دشتیاری، ابدناسر پسند، مولانا رَایت اللہ روانبد، برکت برجان بلوچ ءُ دگہ ... اے واجھانی نام ءَ ھم گپت کن ایں بلکیں لھتے دگہ ھم بہ بنت کہ آیانی نام گرگ نہ بوتگ ءُ چہ منی گمان ءَ ڈن انت.
ادبی ءُ لبزانکی گَل ءُ دیوانانی کارست پہ بلوچستان ءِ چاگرد ءِ دیمروی ءَ چے انت ءُ چِہ وڑ لچہ کار وتی بُنَکّی جاہ در گپت ءُ پہ چاگرد ءَ سیتمند بوت کن انت؟
ادبی گل ءُ دیوان باید مئے بیل ءُ براھندگانی پُشت بہ بنت آیاناں کمک ءُ مدت بہ کن انت کہ سوبینی ءِ چُدگ ءُ سرٹل ءَ بہ رس انت، ءُ ایشی ءِ رَند ءُ پد ءَ بہ بنت کہ بلوچستان ءِ پل ءُ گواڑگانی سِنچ ءُ توان ءُ ھاٹیگ ءَ دیم ءَ بہ بر انت ءُ آیاں ماں چاگرد ءَ پجار بہ کن انت.
ِآیانی دلبڈی دیگ ءُ آیاں ماں مراگشاں لوٹگ ءُ ماں گپ ءُ تراناں پہ چاگرد ءَ پجار کنگ، اے مزنیں کمک ءُ مدتے بوت کت.
دانکہ یک لچہ کارے وتی بُنکی جاہ ءَ ماں چاگرد ءَ ودی بہ کنت ءُ وتی باندات ءَ بہ زانت ءُ آئی ءِ اوست ءُ امیت گِیشتر بہ بنت.
میارجل ءِ گال ءِ بزانت ءَ زان ئے ؟ کمے پریچ ئِے ؟
میارجل ءِ گال بلوچی اِنت ھما میار ءُ باھوٹ ءِ بزانت ماں پارسی ءَ اِنت ۔ وھداں کسے کہ رزا شاہ پھلوی ءِ سپاھیگاں یا دشمن کہ مردمانی کشگ ءِ رَند ءَ بوتگ اَنت کہ ھمے مردماں بہ کش انت ۔۔
یا چہ ھمیشاں بیگاری بہ کش اَنت۔
گڑا آ ڈڈین ءُ زرنگیں راجداریں ٹک ءُ مردمانی گور ءَ پہ باھوٹی شتگ اَنت کہ باھوٹ کنگ بوتگ اَنت کسے کہ ھمے مردم وتی میار کتگ اَنت ءُ باھوٹی داتگ اِش میار جل اِش گْوشتگ۔
اگاں نہ گوشتگیں گپے تئی مجگ ءُ ھیال ءَ پشکپتگ گْوشت کن ئے
من ءَ چہ زمہ وار ءُ مسئولاں اِے لوٹ ھست کہ اِیوک ءَ پارسی زبان ءِ لچہ کاراں مدت مہ کن اَنت بلکیں بلوچی ءِ لچہ گْوشاں ھم مَدت ءُ کمک بہ کن اَنت ءُ بلوچی زبان ءِ وانگ ءُ وانینگ ءِ واست ءَ (رسمی) کلاس بہ گر اَنت ءُ رسمی کتاب دیم ءَ بیار اَنت ۔
ءُ چہ ترا واجہ وسیم ھوت منہ واری پیش کناں کہ مارا لائک زانتگ ءُ پہ گلگدار ءَ لوٹ ءُ داوت کتگ ءُ گڈسر ءَ چہ وتی بوھیریں استاداں : استاد آبد آسکانی ، استاد مھمد شکاری ، استاد ولی مھمد ولی کہ پہ من وانینوکے ءِ بستار ءَ دار اَنت ءُ چہ وتی ھمبلاں : امین ارشاد ، جاپر ساچان ، اسلام شوھاز ۔۔۔۔کہ اِے چنت سال ءَ من ءَ ھمراھداری اِش کتگ منت واری پیش کناں ۔
.png)
